Deze blog is onderdeel van een groter artikel waarin alles over sedumdaken wordt besproken.

‍

Waarom een groen dak gebruiken om biodiversiteit te verhogen?

Een groen dak is meer dan alleen een esthetische toevoeging aan een gebouw. Het is een krachtig hulpmiddel om de biodiversiteit te verhogen. Door het creëren van een groene oase in een stedelijke omgeving biedt het groene dak voedsel, nestplaatsen en beschutting voor verschillende soorten insecten, vogels en planten. Dus als je een bijdrage wilt leveren aan de natuur en tegelijkertijd een prachtig en duurzaam dak wilt hebben, dan is het installeren van een groen dak een uitstekende keuze!

‍

Wat is biodiversiteit?

Voordat we behandelen hoe een groen dak de biodiversiteit in een omgeving kan verhogen is het van belang om goed te begrijpen wat biodiversiteit is. Biodiversiteit verwijst naar de verscheidenheid aan levensvormen (zoals planten, dieren en micro-organismen) die voorkomen in een bepaald gebied, zoals een ecosysteem, een regio of de hele wereld. Het omvat niet alleen de verschillende soorten, maar ook de genetische variatie binnen elke soort en de diversiteit aan ecosystemen waarin deze soorten voorkomen. Biodiversiteit is van groot belang voor het functioneren van ecosystemen en het biedt ons tal van ecologische, economische en culturele voordelen. Zo is de biodiversiteit belangrijk voor het zorgen voor een stabiel en beter klimaat, schoon drinkwater en lucht, bestuiving van gewassen, medicinale bronnen, recreatie en esthetische waarde.

‍

Biodiversiteit is een term die we steeds meer voorbij horen komen. Dit komt met name omdat er steeds meer onderzoek naar wordt gedaan. Dit is grotendeels te wijten aan de toenemende erkenning van het belang van biodiversiteit voor ecosystemen en het menselijk welzijn.

‍

Er zijn verschillende internationale initiatieven opgericht om onderzoek naar biodiversiteit te stimuleren en te coördineren, zoals het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) en het Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Deze organisaties werken samen met wetenschappers, beleidsmakers en het bredere publiek om kennis te vergroten over biodiversiteit en de bedreigingen waarmee deze te maken heeft.

‍

Ook is er steeds meer aandacht voor biodiversiteit in onderwijsprogramma's en in de media. Dit draagt bij aan een groter bewustzijn en begrip van het belang van biodiversiteit en kan leiden tot meer steun voor onderzoek en beleid om de biodiversiteit te beschermen en behouden.

‍

Biodiversiteit in Nederland

Hoewel Nederland een relatief klein land is, heeft het een verrassend diverse en gevarieerde biodiversiteit. Ons land heeft verschillende landschapstypes, zoals duinen, bossen, moerassen, graslanden en rivieren, die elk hun eigen unieke ecologische systemen en soorten herbergen. Er zijn in Nederland meer dan 20.000 soorten planten en dieren, waarvan ongeveer 45% op de Rode Lijst van bedreigde soorten staat.

‍

Helaas staat de biodiversiteit in Nederland onder druk door menselijke activiteiten, zoals landbouw, verstedelijking, infrastructuur, klimaatverandering en verontreiniging. 

‍

De biodiversiteit in Nederland is sinds 1900 met meer dan 40% afgenomen en wordt momenteel uitgedrukt als MSA (Mean Species Abundance). In 2000 was de MSA ongeveer 15%, wat betekent dat de populaties van inheemse planten- en diersoorten gemiddeld 15% van de omvang hebben ten opzichte van de natuurlijke situatie. De MSA geeft dus aan hoeveel van de oorspronkelijke biodiversiteit nog behouden is gebleven. De voornaamste oorzaken van deze afname zijn veranderingen in landgebruik, milieuvervuiling en het versnipperen van ecosystemen (Rijksoverheid, 2016).

‍

Er zijn echter inspanningen om de biodiversiteit te beschermen en te herstellen, zoals het creëren van nieuwe natuurgebieden, het verbeteren van de waterkwaliteit en het bevorderen van duurzame landbouwpraktijken.

‍

Hoe draag ik bij aan het verbeteren van biodiversiteit in Nederland?

Er zijn verschillende manieren waarop je als individu kunt bijdragen aan het verbeteren van de biodiversiteit in Nederland. Een daarvan is het aanleggen van een groen dak.

‍

Een groen dak is een dakbedekking die begroeid is met planten en grassen. Het biedt tal van voordelen, waaronder de vermindering van hitte in de zomer, het vasthouden van regenwater en het verbeteren van de luchtkwaliteit. Maar het kan ook bijdragen aan de biodiversiteit door een leefgebied te bieden voor planten, insecten en vogels die anders moeilijk te vinden zijn in stedelijke gebieden.

‍

Benieuwd naar alle voordelen van een groen dak? Lees onze blog over de 8 voordelen van een groen dak.

‍

Andere manieren om de biodiversiteit te verbeteren zijn:

‍

• Plant inheemse planten in je tuin of op je balkon. De juiste planten bieden voedsel en onderdak aan inheemse dieren en diverse insecten.
• Laat sommige delen van je tuin of het park ongemoeid en creëer zo schuilplaatsen en broedplaatsen voor dieren.
• Vermijd het gebruik van pesticiden en synthetische meststoffen, omdat deze schadelijk kunnen zijn voor de biodiversiteit.
• Zorg voor een goede afvalverwerking en verminder je afvalproductie om verontreiniging van ecosystemen te voorkomen.
• Maak gebruik van duurzame landbouwproducten, lokaal geteelde voedingsmiddelen en verminder je vleesconsumptie om de impact op het milieu te verminderen en ecosystemen te beschermen.

‍

Welke eigenschappen moet een groen dak bezitten om effectief biodiversiteit te kunnen ondersteunen?

Er zijn een aantal belangrijke eigenschappen die een groen dak moet hebben om effectief biodiversiteit te ondersteunen. Hieronder staan er enkele onderbouwd weergegeven:

‍

1. Dikte en samenstelling van de substraatlaag: De substraatlaag van het groene dak moet dik genoeg zijn om planten te ondersteunen die wortels hebben die diep genoeg in de bodem kunnen doordringen en vocht en voedingsstoffen kunnen opnemen. De substraatlaag moet ook een goede samenstelling hebben van organisch materiaal, zand en grind om een ​​gezond microbieel ecosysteem te ondersteunen.
2. Plantensoorten: Om de biodiversiteit op het groene dak te verhogen, moet het dak een mix van plantensoorten bevatten, waaronder grassen, kruiden, bloemen en struiken. Elk van deze soorten trekt verschillende soorten insecten en vogels aan.
3. Waterretentie: Het groene dak moet ook water kunnen vasthouden en langzaam afgeven om planten water te geven tijdens droge periodes. Dit zorgt ervoor dat het dak niet alleen geschikt is voor planten, maar ook voor andere organismen die afhankelijk zijn van water.
4. Onderhoud: Het groene dak moet regelmatig worden onderhouden om de gezondheid van de planten te behouden en een optimaal ecosysteem te ondersteunen. Dit omvat het trimmen van planten en het verwijderen van ongewenste soorten.
5. Locatie: De locatie van het groene dak speelt ook een belangrijke rol in het ondersteunen van biodiversiteit. Een dak dat is gelegen in een gebied met veel andere groene daken ruimtes en hoge bomen zal meer kans hebben om verschillende soorten insecten en vogels aan te trekken.

‍

Door rekening te houden met deze eigenschappen, kan een groen dak effectief bijdragen aan het ondersteunen van biodiversiteit en het bevorderen van een gezonde stedelijke omgeving.

‍

Is een Sedum mat of Sedum cassettedak ook geschikt als medium om biodiversiteit te ondersteunen of verhogen?

Een sedummat of sedumcassette is een type groen dak dat bestaat uit een voorgekweekte mat of cassette met vetplanten van het geslacht Sedum. Hoewel een sedummat of -cassette enkele voordelen biedt, zoals een snelle installatie en weinig onderhoud, is het niet optimaal geschikt voor het verhogen van de biodiversiteit. Hieronder staan enkele redenen waarom:

‍

1. Beperkte plantensoorten: Sedumplanten bieden een beperkt scala aan voedsel en onderdak voor insecten en dieren. Het bevat niet de variëteit aan planten die nodig is om een ​​breed scala aan soorten aan te trekken.
2. Beperkte substraatdikte: Sedumplanten hebben niet veel grond nodig om ze te laten groeien, daarom hebben sedummat- of cassettegroene daken over het algemeen minder dikte aan substraatlaag dan andere typen groene daken. Dit beperkt de ruimte die beschikbaar is voor wortels en micro-organismen, wat de biodiversiteit verder beperkt.
3. Beperkte ecologische functie: Het belangrijkste doel van sedummat- of cassette-groene daken is om bij te dragen aan de thermische prestaties en het waterbeheer van een gebouw, en niet noodzakelijkerwijs om bij te dragen aan de biodiversiteit of het ecosysteem van een gebied.

Hoewel een sedummat of -cassettegroen dak enige waarde kan hebben in termen van groenbeheer, is het niet de meest effectieve keuze voor het verhogen van biodiversiteit. Het is beter om te kiezen voor groene daken met een grotere diversiteit aan plantensoorten en een grotere substraatdikte, om zo een optimaal ecosysteem te creëren dat een breed scala aan soorten ondersteunt.

‍

Hoe kan ik zien dat mijn groene dak de biodiversiteit verhoogt?

Er zijn verschillende manieren om te zien of je groene dak de biodiversiteit verhoogt. Hieronder staan enkele suggesties:

‍

1. Monitor de plantengroei: Als de planten op het groene dak groeien en zich verspreiden, kan dit een teken zijn dat het dak een gezond ecosysteem ondersteunt. Als er een verschillende planten aanwezig is en ze gezond lijken te groeien, is dat een goede indicatie dat er een gezonde biodiversiteit aanwezig is.
2. Houd bij welke soorten bezoekers er op het dak verschijnen: Om te bepalen welke soorten dieren op het groene dak aanwezig zijn, kan je bijhouden welke bezoekers je op het dak ziet. Je kunt bijvoorbeeld vlinders, vogels en spinnen noteren. Ook bijen en andere insecten kun je vinden op het dak. Als je een breed scala aan soorten ziet, is dat een goed teken dat het groene dak een gezonde biodiversiteit ondersteunt. Zo zijn de bijen verantwoordelijk voor de bestuiving van de planten op een dak.
3. Onderzoek de bodem en het water: Door monsters van de bodem en het water van het groene dak te nemen en te laten testen, kun je bepalen welke micro-organismen en andere organismen aanwezig zijn. Als er een diversiteit aan micro-organismen en andere organismen wordt gevonden, is dat een indicatie dat het groene dak de biodiversiteit ondersteunt.
4. Raadpleeg experts: Het kan nuttig zijn om contact op te nemen met experts op het gebied van biodiversiteit en groene daken om hun mening te vragen over de mate van biodiversiteit die aanwezig is op je groene dak. Zij kunnen je advies geven over hoe je de biodiversiteit verder kunt verhogen.

‍

Door deze maatregelen te nemen, kan je bepalen of je groene dak de biodiversiteit verhoogt en, indien nodig, aanpassingen maken om dit te verbeteren.

‍

Conclusie 

Een groen dak is een effectief hulpmiddel om de biodiversiteit in een stedelijke omgeving te verhogen. Het biedt voedsel, nestplaatsen en beschutting voor verschillende soorten insecten, vogels en planten. Biodiversiteit verwijst naar de verscheidenheid aan levende organismen en ecosystemen op aarde. Het belang van biodiversiteit wordt steeds meer erkend vanwege de essentiële rol die het speelt in de gezondheid van ecosystemen en het menselijk welzijn. Nederland heeft een diverse en gevarieerde biodiversiteit, maar staat onder druk door menselijke activiteiten. Het aanleggen van een groen dak is een manier om bij te dragen aan het behoud van biodiversiteit.

‍

Een groen dak met een dikke substraatlaag biedt meer mogelijkheden voor biodiversiteit dan een sedummat. Dit komt omdat een grotere substraatlaag meer vocht vasthoudt en meer voedingsstoffen bevat, waardoor het beter geschikt is voor verschillende soorten planten en grassen om te groeien. Hierdoor kunnen er meer verschillende plantensoorten op een groen dak groeien, wat leidt tot een hogere biodiversiteit. Een sedummat is daarentegen relatief dun en biedt weinig mogelijkheden voor variatie in plantensoorten en andere vormen van biodiversiteit.

‍

Andere manieren om bij te dragen aan de biodiversiteit zijn onder meer het planten van inheemse soorten planten, het creëren van schuilplaatsen en broedplaatsen voor dieren, het vermijden van pesticiden en het verminderen van het gebruik van plastic. Een grote biodiversiteit op je dak zal er ook voor zorgen dat je helemaal geen bestrijdingsmiddelen nodig hebt. Dit zal door de natuur zelf opgelost worden.